De Stedeloze Stad

Door de snelle ongecontroleerde groei van moderne steden worden nieuwe ontwerpstrategieën bedacht om de verwachte chaos te ordenen. Hendrik Wijdeveld constateert al in 1920 dat de moderne metropool dreigt te exploderen. Hij beschouwt de stad als een achterhaald verschijnsel en introduceert spreiding als positieve kwaliteit voor het ideaal van de Stedeloze Stad.

Reizend langs de grote steden van Europa ontdekt Wijdeveld de dubbelzinnigheid van de opkomende moderne consumptiecultuur. Door toenemende mobiliteit en de opkomst van de moderne massamedia wordt de stad niet meer ervaren als een fysiek samenhangend geheel, maar als een diffuus complex van indrukken. Wijdeveld onderzoekt de bruikbaarheid van beeldvorming en de suggestie voor het ontwerpen van de nieuwe wereld. Hierbij gebruikt hij de waarnemingspsychologie van het kijken en bekeken worden uit de theaterwereld als een belangrijk uitgangspunt.

Met de Stedenloze Stad zet Wijdeveld een ideaalbeeld neer. Door een meer organische samenhang van bebouwing en natuur wil de architect orde scheppen vanuit het landschap in plaats van vanuit een stedelijke omgeving. Gebouwen moeten bevrijd worden van straten en pleinen en dienen samen met het landschap voortdurend wisselende situaties te creëren. Bestaande steden moeten afgesloten worden door een ring van torens waarbuiten een netwerk van snelwegen en boulevards het landschap indeelt. Als dramatische accenten in het landschap moeten de torens nog slechts de functie van een monument vervullen. Hiermee zet Wijdeveld zijn theaterervaring in om het landschap te ontwerpen en wil hij collectieve ervaringen oproepen om van de ontwortelde maatschappij weer een gemeenschap te maken.

BRON: Ontwerp het onmogelijke : de wereld van architect Hendrik Wijdeveld (1885-1987), Jean-Paul Baeten en Aaron Betsky