Feedback

Jan David Zocher

12-02-1791 - 08-07-1870

Jan David Zocher junior (1791-1870) is één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de landschapsstijl. Nog steeds zijn er overblijfselen terug te vinden van zijn parkontwerpen. Als architect van gebouwen heeft Zocher minder geluk gehad: veel van zijn gebouwen hebben de verandering van smaak in de loop der jaren niet overleefd.

Zocher jr. is de beroemdste architect in zijn familie, maar zeker niet de enige. Zijn vader, architect en tuinarchitect Johann David Zocher sr., werd in 1763 geboren in Thurgau, Saksen. Diens vader heette eveneens Johann David en was hovenier. Zocher jr. is 26 als zijn vader overlijdt. Hij krijgt de opdracht om samen met twee studiegenoten zijn vaders laatste opdracht, de aanleg van het park Soestdijk, af te maken.

Mede dankzij zijn vaders connecties kan hij op zijn achttiende al meedoen aan een prijsvraag die is uitgeschreven door koning Lodewijk Napoleon: de Prix de Paris, bedoeld om jong talent de mogelijkheid te geven in Parijs te studeren. Zocher wint, met nog twee andere architecten in spé. Tijdens zijn verblijf daar wint hij ook de Prix de Rome, een geldprijs die hem in staat stelt naar Rome te gaan om de ruïnes uit de Romeinse tijd te bestuderen. De gedachte achter deze prijs is dat architecten een gedegen kennis moeten hebben van de klassieke architectuur, zodat ze deze stijl, die superieur wordt geacht aan andere stijlen, op onderlegde wijze als inspiratiebron kunnen gebruiken.

In 1817 vestigt Zocher zich in Haarlem, onder andere om zich te bekommeren om de vervallen kwekerij Rozenhagen die hij heeft geërfd van zijn vader. Uit deze begintijd van zijn carrière dateren, behalve het park bij Soestdijk, onder andere de graftombe annex uitkijktoren voor Van Nellesteyn bij Leersum, en een deel van het singelplantsoen in Haarlem, waar Zocher in 1821 aan begint. Opdrachten komen aanvankelijk alleen uit de omgeving van Haarlem, maar geleidelijk aan uit het hele land. Zocher voert niet alles zelf uit: opdrachten in een verafgelegen provincie zoals Zeeland vertrouwt hij waarschijnlijk aan zijn jongere broer Karel Georg toe.

In 1828 moet Akendam ingericht worden als begraafplaats vanwege het nieuwe Koninklijk Besluit, dat begraven binnen de bebouwde kom verbiedt. Zocher levert het ontwerp voor de nieuwe begraafplaats. Hij is dan al een hooggewaardeerd architect. Hij is lid van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Amsterdam, en, vanaf 1838, lid van het Britse R.I.B.A. (Royal Institute of British Architects). In 1845, bij de opening van de Koopmansbeurs in Amsterdam, wordt hij bovendien benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
 
Zochers ideaal is om gebouw en landschap als één geheel te ontwerpen. Niet voor niets werkt hij op veel buitenplaatsen aan zowel het park als het huis. Het ene dient steeds als verfraaiing van het andere en ze kunnen niet los gezien worden van elkaar. De meeste gebouwen die Zocher ontwerpt zijn neoclassicistisch. Hij volgt daarmee de voorkeur van De Franse Academie waaraan hij zijn opleiding genoot.

De loopbaan van Zocher is rond 1845 op zijn hoogtepunt, en hij krijgt opdrachten uit het hele land. Hij is veel van huis en reist het hele land door. Daarom is het bijna niet voor te stellen dat hij alles helemaal zelf ontwerpt. Zochers zoon, Louis Paul, neemt waarschijnlijk al vrij snel een belangrijk deel voor zijn rekening. Het is echter moeilijk te zeggen wanneer de samenwerking tussen vader en zoon precies begint, maar in ieder geval worden vanaf 1850 alle ontwerpen gesigneerd met ‘Zocher’ of ‘J.D. en L.P. Zocher’ in plaats van met ‘J.D. Zocher jr.’.

Louis Paul is dus pas vanaf 1850 volwaardig medewerker. De gezamenlijke ondertekening maakt het lastig om te achterhalen wie van de twee de meeste invloed op een bepaald ontwerp had. In zijn laatste jaren laat Zocher het meeste werk aan zijn zoon over, maar hij is zelf nog wel actief. Hij is betrokken bij het Vondelpark in Amsterdam en bij begraafplaats Zorgvlied, dat hij in 1864 samen met zijn zoon ontwerpt. Zocher overlijdt op 8 juli 1870, in zijn woonplaats Haarlem. Hij ligt begraven op 'zijn' begraafplaats Akendam in Haarlem, net als zijn zoon Louis Paul.

Reacties

Er zijn nog geen reacties op deze ontwerper.

Zoeken